Cấu trúc giải phẫu vú của nam và nữ hơi khác nhau. Vú của phụ nữ có ống dẫn sữa và mô tuyến hỗ trợ cho việc cho con bú. Tuy nhiên, núm vú của nam và nữ đều có nhiều dây thần kinh giúp tăng cường ham muốn tình dục. Mọi giới tính đều có thể mắc ung thư vú. Phụ nữ dễ mắc bệnh vú lành tính (không phải ung thư) hơn. Hiểu rõ về giải phẫu ngực là nền tảng để chăm sóc sức khỏe tốt hơn ở cả nam và nữ.
Ngực (vú) là gì?
Ngực là một phần của giải phẫu sinh dục nam và nữ. Đối với phụ nữ, ngực vừa có chức năng cho con bú vừa có chức năng mang lại khoái cảm trong tình dục. Đối với nam giới, ngực không có chức năng sinh lý. Tuy nhiên, ngực của nam giới vẫn có thể mang lại khoái cảm tình dục.
Các bộ phận có thể nhìn thấy của giải phẫu ngực bao gồm núm vú và quầng vú. Hầu hết mọi người sinh ra đều có hai bầu ngực.
Giải phẫu ngực
Cấu trúc giải phẫu ngực của nam và nữ hơi khác nhau. Ngực của phụ nữ có ống dẫn sữa và mô tuyến hỗ trợ cho việc cho con bú.
Giải phẫu ngực ở nữ giới
Các loại mô ở ngực phụ nữ
Ba loại mô ngực khác nhau ở phụ nữ bao gồm:
- Mô tuyến: Còn gọi là tiểu thùy, mô tuyến sản xuất sữa để tiết sữa.
- Mô liên kết hoặc mô xơ: Mô này giữ cố định mô tuyến và mô mỡ ở vú.
- Mô mỡ:Vú của phụ nữ chủ yếu được tạo thành từ một tập hợp các tế bào mỡ gọi là mô mỡ. Mô này kéo dài từ xương đòn xuống nách và ngang qua giữa lồng ngực. Khi phụ nữ già đi, đặc biệt là khi họ đến tuổi mãn kinh, mô vú chứa nhiều mô mỡ hơn.
Các bác sĩ gọi tất cả các mô không phải mỡ là mô tuyến xơ. Ngoài ra còn có các dải mô liên kết hỗ trợ, linh hoạt được gọi là dây chằng, kéo dài từ da đến thành ngực để giữ mô vú tại chỗ. Cơ cũng đóng một vai trò quan trọng. Cơ ngực nằm trên thành ngực bên dưới cả hai vú, giúp chúng được nâng đỡ. Các mạch máu cung cấp oxy cho mô vú và mang chất thải đi.
Cấu tạo của ngực phụ nữ
Giải phẫu ngực của phụ nữ có nhiều bộ phận khác nhau, bao gồm:
- Mô mỡ: Ngực của bạn chủ yếu được tạo thành từ mô mỡ. Nó kéo dài từ xương đòn đến nách và qua lồng ngực.
- Thùy: Mỗi bên ngực có từ 15 đến 20 thùy. Mỗi thùy có nhiều thùy nhỏ hơn hoặc túi, sản xuất sữa. Các thùy được sắp xếp thành từng cụm, giống như chùm nho bao quanh núm vú của bạn.
- Mô tuyến (tiểu thùy): Những phần mô nhỏ nằm bên trong tiểu thùy có các tuyến nhỏ hình củ hành ở cuối sản xuất sữa.
- Ống dẫn sữa: Những ống nhỏ này dẫn sữa từ mô tuyến đến núm vú của bạn.
- Núm vú: Núm vú nằm ở giữa quầng vú. Mỗi núm vú có khoảng chín ống dẫn sữa, cũng như hàng trăm dây thần kinh.
- Quầng vú: Quầng vú là vùng da tròn sẫm màu bao quanh núm vú của bạn. Quầng vú có các tuyến gọi là tuyến Montgomery tiết ra dầu bôi trơn. Dầu này bảo vệ núm vú và da của bạn khỏi bị trầy xước trong thời gian cho con bú.
- Mạch máu: Mạch máu lưu thông máu khắp ngực, ngực và cơ thể.
- Mạch bạch huyết: Các mạch này vận chuyển bạch huyết, một chất lỏng giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn chống lại nhiễm trùng. Mạch bạch huyết kết nối với các hạch bạch huyết, nằm dưới nách, trong ngực và những nơi khác.
- Hạch bạch huyết: Cơ quan nhỏ giúp chống lại nhiễm trùng.
- Thần kinh: Vú được chi phối bởi các nhánh da trước và bên của dây thần kinh liên sườn thứ 4 đến thứ 6. Các dây thần kinh này chứa cả sợi thần kinh cảm giác và tự chủ, khiến chúng cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào.
Vậy cấu tạo giải phẫu ngực của nam giới như thế nào?
Giải phẫu ngực của nam giới
Nam giới cũng có ngực. Trong thời kỳ dậy thì, hormone testosterone thường ngăn chặn ngực phát triển. Ở phần bên ngoài, đàn ông có núm vú và quầng vú. Xét về bên trong, họ có ống dẫn sữa chưa phát triển và không có mô tuyến. Các vấn đề về ngực ở nam giới có thể bao gồm chứng vú to ở nam giới, một tình trạng lành tính khiến ngực to ra và rất hiếm khi là ung thư vú.
Chức năng sinh lý của ngực (vú)
Hormone nữ, cụ thể là estrogen, progesterone và prolactin đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng của vú. Vai trò chính của vú là sản xuất sữa mẹ.
- Estrogen: Làm giãn các ống dẫn sữa và giúp chúng tạo ra các nhánh bên để vận chuyển nhiều sữa hơn.
- Prolactin: Thúc đẩy sản xuất progesterone và chuẩn bị tuyến sữa cho việc sản xuất sữa.
- Progesterone: Làm tăng số lượng và kích thước của các tiểu thùy để chuẩn bị cho việc cho con bú. Hormone này cũng làm giãn nở các mạch máu và tế bào vú sau khi rụng trứng.
- Oxytocin: Giúp giải phóng sữa mẹ.
Bên cạnh những thông tin về giải phẫu ngực, chúng ta cũng nên tìm hiểu về những tình trạng và rối loạn ảnh hưởng đến ngực.
Các tình trạng và rối loạn ảnh hưởng đến vú
Ung thư vú là mối đe dọa số một đối với sức khỏe vú. Khoảng 1 trong 13 phụ nữ sẽ được chẩn đoán mắc ung thư vú trong suốt cuộc đời.
Các tình trạng khác ảnh hưởng đến sức khỏe vú bao gồm:
- Bệnh lành tính ở vú: U nang vú, u xơ tuyến vú, thay đổi vú xơ nang, tăng sản, u nhú trong ống dẫn sữa, hoại tử mỡ do chấn thương, u tuyến vú,...
- U nang vú: U nang vú là những túi chứa đầy chất lỏng thường không phải ung thư. Nó xảy ra khi chất lỏng lấp đầy một ống dẫn sữa rỗng. Các cụm u nang có thể hình thành ở một bên vú hoặc cả hai bên. U nang vú không làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú của bạn.
- Khối u ở vú: U vú xảy ra vì nhiều lý do. U có thể cứng, nhẵn, mềm hoặc tròn. Nhiều tình trạng khác có thể gây ra u vú. U vú có thể điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và một số u không cần điều trị.
- Đau ngực: Đau ngực là một phần tự nhiên của chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ, thường xảy ra khoảng một tuần trước khi bạn có kinh. May mắn thay, tình trạng này đau theo chu kỳ, có thể dễ dàng được kiểm soát và quản lý thông qua một số loại thuốc và thay đổi lối sống.
- Phát ban ở ngực: Phát ban là tình trạng đổi màu, kích ứng và thay đổi kết cấu da của bạn. Trong hầu hết các trường hợp, phát ban ở ngực liên quan đến phản ứng dị ứng, nhiễm trùng hoặc tình trạng da phổ biến như bệnh chàm. Tuy nhiên, một số loại ung thư vú gây ra phát ban ở ngực. Do đó hãy liên hệ với bác sĩ nếu bạn không chắc mình bị loại phát ban ở ngực nào.
- Thay đổi xơ nang vú: Thay đổi xơ nang vú là tình trạng không phải ung thư phổ biến, chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ tiền mãn kinh. Thay đổi xơ nang vú bao gồm nhiều triệu chứng, bao gồm đau vú hoặc đột nhiên xuất hiện khối u ở vú. Trong hầu hết các trường hợp, không cần điều trị.
- Giãn ống dẫn sữa: Giãn ống dẫn sữa là tình trạng vú ảnh hưởng đến những người sắp mãn kinh. Đối với nhiều người mắc tình trạng này, giãn ống dẫn sữa sẽ tự khỏi mà không cần điều trị.
- Viêm vú: Viêm vú là tình trạng viêm có thể dẫn đến nhiễm trùng. Những người đang cho con bú có nhiều khả năng bị viêm vú. Bạn có thể bị đỏ, sưng, đau vú và các triệu chứng giống như cúm.
- Tiết dịch ở núm vú: Tiết dịch núm vú có thể là bình thường ở phụ nữ. Tuy nhiên, nó luôn bất thường ở nam giới. Hormone, tiết sữa hoặc kích thích tình dục có thể là nguyên nhân bình thường gây tiết dịch núm vú. Nguyên nhân bất thường có thể là do khối u, nhiễm trùng hoặc hiếm khi là ung thư vú.
Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu về giải phẫu ngực. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp ích cho quá trình chăm sóc sức khỏe của bạn và gia đình. Một trong những tình trạng sức khỏe nguy hiểm ảnh hưởng đến cơ quan này chính là ung thư vú. Chụp nhũ ảnh thường xuyên hoặc sàng lọc vú có thể giúp phát hiện ung thư sớm. Hãy đi thăm khám ngay nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường.