Người dân Gia Lai đã vui mừng khi xuất hiện những cơn mưa đầu mùa trên diện rộng giúp cho hàng ngàn héc ta cây trồng được giải hạn, nhất là cây cà phê và cây ăn quả. Tuy nhiên, mưa lớn kèm theo giông lốc cũng gây nhiều thiệt hại cho người dân.
Cơn mưa ra "vàng", ra "bạc"cứu cây trồng
Theo thông tin từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng-chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh, đến nay, nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh đã có mưa. Lượng mưa đo được tại khu vực Tây Bắc (Ia Grai, Chư Păh, Đức Cơ) là 28 mm; khu vực giữa tỉnh (TP. Pleiku, Mang Yang, Đak Đoa) là 75 mm; khu vực Tây Nam (Chư Prông, Chư Pưh, Chư Sê) là 72,2 mm; khu vực phía Đông (Đak Pơ, Kbang, Kông Chro và thị xã An Khê) là 247 mm; khu vực Đông Nam (Ia Pa, Phú Thiện, Krông Pa và thị xã Ayun Pa) là 88 mm.
Từ ngày 3-5 đến nay, huyện Ia Grai liên tục có mưa trên diện rộng. Theo nhiều người trồng cà phê, đây là những cơn mưa “vàng” vì đã giúp cây trồng được giải hạn. Đặc biệt, mưa giúp cứu sống nhiều diện tích cà phê bắt đầu khô héo, cháy lá, chết cành.
Anh Nguyễn Bá Tài (thôn Tân An, xã Ia Sao) phấn khởi nói: “Gia đình tôi có hơn 2 ha cà phê kinh doanh. Nguồn nước năm nay khó khăn, tôi không biết xoay xở thế nào để tưới đợt 4 thì may mắn trời mưa. Đây ví như cơn mưa “vàng” vừa giúp cây cà phê phục hồi sau nhiều tháng nắng nóng kéo dài, vừa giúp gia đình đỡ tốn chi phí và công tưới”.
Còn anh Nguyễn Hữu Nghị (thôn Tân Lập, xã Ia Sao) thì cho biết: “Cách đây hơn 1 tháng, tôi mới chỉ tưới nước được đợt 3 cho cây cà phê thì hồ cạn kiệt nước. Cơn mưa này rất giá trị bởi nó đã cứu hơn 700 cây cà phê của gia đình đang có nguy cơ cháy lá”.
Tương tự, ông Rơ Mah Lel (làng Lung Prong, xã Ia Kriêng, huyện Đức Cơ) cho hay: Gia đình ông có 2 ha đất trồng cà phê và xen canh hơn 200 cây sầu riêng. Để chủ động nguồn nước tưới cho cây trồng, ông đã bỏ ra hơn 70 triệu đồng múc hồ có diện tích hơn 600 m2, sâu hơn 5 m.
Tuy nhiên, năm nay, thời tiết khắc nghiệt, hơn 6 tháng không có cơn mưa nào khiến hồ cạn khô. Hơn 2 tháng nay, cây cà phê không có nước nên đã héo rũ, lá bắt đầu cháy khô từ ngọn, còn sầu riêng thì rụng hết trái non. “Cơn mưa vừa rồi giúp vườn cà phê và sầu riêng của gia đình khỏi bị chết cháy nhưng năng suất năm nay chắc chắn giảm khoảng 70-80%”-ông Lel nói.
Tại huyện Đak Đoa, nông dân cũng vui mừng khi trời mưa liên tục mấy ngày qua giúp giảm áp lực nước tưới cho cây trồng. Ông Nguyễn Kim Anh-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đak Đoa-cho hay: Mấy ngày nay, trên địa bàn huyện có mưa lớn, rải đều khắp các khu vực. Mưa giúp nông dân giảm được chi phí tưới nước; tạo được nguồn nước để tưới cho lần sau nếu thời gian đến không có mưa.
Cảnh báo thời tiết "dị thường"
Ông Trần Văn Đấu-Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Kông Chro-thông tin: Từ 18 đến 20 giờ ngày 3-5, tại một số địa phương trên địa bàn huyện có mưa giông cục bộ. Theo đó, trên địa bàn xã An Trung xuất hiện mưa lớn, nước từ các con suối bất ngờ dâng cao gây ngập úng và cuốn trôi 6 con bò, 2 con trâu của người dân tại 3 làng Chiêu Liêu, Broch Siêu và Brò; tuyến đường ra khu sản xuất làng Chiêu Liêu bị sạt lở hai bên ta luy, cuốn trôi 6 cọc tiêu. Ngoài ra, trong mưa giông có kèm theo gió lốc làm tốc mái tôn khu nhà ở giáo viên Trường Tiểu học và THCS Chơ Glong (xã Chơ Long).
Tương tự, ông Phan Đình Thắm-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Ia Grai-cho hay: Mưa lớn kèm lốc xoáy đã làm tốc mái 7 nhà dân tại làng Nú (xã Ia Sao); làm sập tường rào Trường Tiểu học Trần Quốc Toản (xã Ia Yok); tốc mái nhà của 2 hộ dân ở xã Ia Tô vào ngày 3-5 vừa qua.
Theo nhận định của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên, trong thời gian tới, tỉnh có nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn 1,5-2,5 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ; xu thế tổng lượng mưa phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm.
Cảnh báo thời kỳ giữa và cuối tháng 5, nắng nóng có thể diễn ra chủ yếu cục bộ ở khu vực phía Đông Nam tỉnh và có khả năng mở rộng sang các khu vực khác. Mưa giông về chiều tối có nguy cơ xảy ra lũ quét trên các suối nhỏ và sạt lở đất, sụt lún đất những nơi đất dốc.
Ông Nguyễn Văn Huấn-Trưởng phòng Dự báo (Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên) cho biết: Trong thời gian tới, trên địa bàn Gia Lai tiếp tục xuất hiện những cơn mưa đầu mùa kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như giông, lốc, sét và mưa đá. Vì vậy, các địa phương và người dân cần theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo, cảnh báo nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.
Bùi Việt
